Zijlstra wil minder subsidie voor meer monumenten

Staatssecretaris Halbe Zijlstra (cultuur) wil subsidie voor onderhoud aan rijksmonumenten anders verdelen. Door het subsidiebedrag per monument te beperken, kan hij meer aanvragen honoreren. Loting als verdeelmethode verdwijnt.


Kritiek
De loting, ingesteld in 2006, stuit op veel kritiek. Afgelopen jaar kregen door dat systeem slechts 500 van de 2300 aanvragers subsidie. Zijlstra wil de 1800 aanvragen die toen buiten de boot vielen in 2012 opnieuw beoordelen. Hij verwacht dat ongeveer 800 aanvragen alsnog worden gehonoreerd. Daarnaast wil hij subsidie verstrekken aan ongeveer 1100 molens, kastelen en buitenplaatsen die in 2006 subsidie hebben gekregen en toe zijn aan nieuw onderhoud.


Brim
In 2006 is het Brim (Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten) ingevoerd, met als doel eigenaren te stimuleren hun rijksmonument met zesjarenplannen te onderhouden. Na de eerste zes jaar wordt het Brim nu geëvalueerd. Duidelijk is al dat Zijlstra het systeem van loting overboord wil zetten.


Populair
‘De regeling is enorm populair geworden. Het aantal aanvragen is in de loop der jaren sterk gegroeid’, verklaart Dolf Muller, woordvoerder van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Dat leidt ertoe dat op de eerste dag dat aanvragen kunnen worden ingediend al meer aanvragen binnenkomen dan er geld beschikbaar is. Door loting wordt op dag 1 al bepaald wie subsidie krijgt en wie niet.


Geen grip
‘De loting zal niet terugkeren in het nieuwe Brim’, volgens Muller. ‘Het lijkt rechtvaardig, maar dat is het niet. Met loting heb je geen grip op de verdeling. Je wilt kunnen sturen, om zoveel mogelijk aanvragen te honoreren.’


Laagste begroting
Vooruitlopend op het nieuwe besluit neemt Zijlstra maatregelen voor een betere verdeling in 2012, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Hij verlaagt de maximale subsidiale kosten en honoreert de aanvragen met de laagste begroting als eerste.


Voor de deur
Wat niet verandert is het principe wie het eerst komt, het eerst maalt. Dat zal ertoe leiden dat op de indiendatum half januari weer eigenaren van rijksmonumenten letterlijk voor de deur van de rijksdienst liggen, aldus Muller.