Archieven
Wat is een archief? Een archief is een bewaarplaats van belangrijke gegevens die zijn vastgelegd in documentvorm. In tegenstelling tot een bibliotheek is een archief meestal niet vrij toegankelijk. Dit geldt niet voor de archiefdiensten van de overheid, deze zijn in principe – in overeenstemming met de Archiefwet – openbaar en gratis toegankelijk wanneer ze twintig jaar of ouder zijn. Voor sommige archiefstukken, zoals bevolkingsregisters en registers van de burgerlijke stand gelden langere termijnen. Ook is er voor andere archiefstukken die privacygevoelige informatie over nog levende personen bevatten verlenging van de termijn van de openbaarheid mogelijk tot maximaal 75 jaar na dato.
Relevantie
De maatschappelijke relevantie van archieven wordt in het landelijk cultuurbeleid gebaseerd op hun functie als:
• bestuursinstrument voor de overheid;
• bewijsstukken voor de burger;
• middel tot openbaarheid van overheidshandelen;
• cultureel erfgoed (d.w.z. als bronnen voor de geschiedenis);
• middel tot cultuurparticipatie.
Informatie en vragen over de openbaarheid, toegankelijkheid en andere zaken met betrekking tot archieven van gemeenten en waterschappen (en sommige archieven van kerken, zoals de doop- trouw- en begraafregisters), waar ze zich ook bevinden, kunt u verkrijgen bij de gemeenten en waterschappen zelf en bij de provinciale archiefinspecteur. Deze functionaris is in elke provincie benoemd en houdt namens GS toezicht op een goede zorg voor deze archieven, inclusief een goede openbaarheid voor het publiek.
Gemeentelijke archieven
In een gemeentearchief worden de archieven van de gemeentelijke instellingen en die van hun rechtsvoorgangers bewaard. Om zoveel mogelijk historische facetten te kunnen belichten bewaart een gemeentearchief normaal ook archieven van andere instellingen en personen, die relevant zijn voor de geschiedenis van de gemeente in de ruimste zin, en daarnaast collecties handschriften, prenten, kaarten, foto’s, films, doodsprentjes etc. Bij een gemeentearchief is een gemeentearchivaris belast met het beheer van de gemeentelijke archiefbewaarplaats en het toezicht op het beheer van de niet-overgebrachte archiefbescheiden van de gemeente.
Historisch Centrum Limburg
Het Historisch Centrum Limburg (HCL) is gevormd uit het Rijksarchief in de provincie Limburg, het Gemeentearchief Maastricht en het Gemeentearchief Heerlen. De gemeenten Heerlen en Maastricht vormen samen met de Rijksoverheid de bestuurlijke partners in de Gemeenschappelijke Regeling HCL (2019).
Historisch Centrum Limburg
Tracé Limburgs Samenlevingsarchief
Tracé beheert archieven en verzamelingen van bedrijven, instellingen en personen die een belangrijke rol spelen of hebben gespeeld in het sociale, economische en culturele leven van de provincie Limburg gedurende de negentiende en twintigste eeuw. Daarnaast heeft Tracé een omvangrijke bibliotheek.
Tracé Limburgs Samenlevingsarchief