Stedenatlas Jacob van Deventer: een inspiratiebron voor actuele wateropgaven

Op 4 april 2018 is bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort de Stedenatlas Jacob van Deventer gepresenteerd. In dit monumentale standaardwerk zijn voor het eerst alle 226 stadsplattegronden van deze vermaarde 16e-eeuwse cartograaf gebundeld. Wanneer deze stadsplattegronden goed worden bestudeerd, bieden ze waardevolle informatie en vormen ze een belangrijke schakel tussen verleden, heden en toekomst.

Met de presentatie van de atlas wordt ook getoond hoe deze historische kennis een basis kan vormen voor actuele wateropgaven in oude steden. Burgemeesters, beleidsmakers, watermanagers en stedenbouwkundigen waren uitgenodigd om hierover met de RCE en auteurs van de Atlas in gesprek te gaan.

Op initiatief van Uitgeverij Thoth deden de Vlaamse hoogleraar historische cartografie Bram Vannieuwenhuyze (Universiteit van Amsterdam) en de Nederlandse stadshistoricus Reinout Rutte (Technische Universiteit Delft) vier jaar lang onderzoek naar het werk van Jacob van Deventer, onder meer in archieven en bibliotheken in Madrid, Simancas, Napels, Brussel, Den Haag en Kampen.

Stedenatlas Jacob van Deventer

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, die bijdroeg aan de totstandkoming van de Stedenatlas, zet zich ervoor in dat erfgoedaspecten als vanzelfsprekend worden meegenomen bij ruimtelijke opgaven. Zeker ook bij wateropgaven. Bij het zoeken naar oplossingen voor actuele en te verwachten wateroverlast en droogte, is kennis van de historische stedenbouwkundige structuren en watersystemen onmisbaar. Analyse van de omgang met water door de eeuwen heen op basis van kaartmateriaal maakt het mogelijk te begrijpen waar en waarom er op bepaalde plekken problemen ontstaan. Bij stadsuitbreidingen zijn in het verleden immers vaak oude waterwegen afgesloten of omgeleid zonder de consequenties hiervan goed te overzien. De kaarten in de Atlas van Jacob van Deventer dragen bij aan dit begrip en kunnen als basis dienen  om de actuele problematiek in de steden, veroorzaakt door klimaatverandering het hoofd te bieden.

De Stedenatlas is door algemeen directeur van de RCE, Susan Lammers, aangeboden aan watergezant Henk Ovink. De atlas is verkrijgbaar in de boekhandel.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed