Reactie AWN en FIM op Evaluatie Wamz en Bamz

Op 22 december jl. hebben de AWN en de Federatie Instandhouding Monumenten een reactie gegeven op het RIGO-rapport ‘Ruimte voor Archeologie’ en het advies van de Raad voor Cultuur. Samenvattend geven zij als suggesties voor versterking van de archeologische monumentenzorg:

Er moet beter zicht komen op de kwaliteit van het gemeentelijk beleid. Dat beleid moet minder vrijblijvend zijn door aanpassing van art. 38 Monumentenwet en toezicht op de kwaliteit van dat beleid.
Voor zicht op de gevolgen van gemeentelijk beleid is verder onderzoek wenselijk naar wat door vrijstellingenbeleid mogelijk ongezien verloren gaat.
Het stimuleren van behoud in situ op zich is onvoldoende. Er moet veel meer aandacht zijn voor de voorwaarden waaronder behoud in situ ook op de lange termijn mogelijk is en hoe dat gefinancierd wordt.
De omgang met archeologische waarden dient niet alleen gekoppeld te zijn aan de gebruiksmogelijkheden bij ruimtelijke ordening en de bijdragen aan culturele identiteit voor dat gebied. Het debat moet veel breder worden gevoerd en daarbij moeten eisen kunnen worden gesteld aan een gemeente over hun omgang met archeologie.
Het organiseren van publieke betrokkenheid en het toegankelijk maken van archeologische kennis is een overheidstaak en vraagt een eigenstandig beleid. Er dient een nadeelcompensatie in stand te blijven, afgestemd op het type verstoring en de
draagkracht van de verstoorder. Het principe van ‘de verstoorder betaalt’, blijft daarbij in stand. Voorkomen moet worden dat disproportionele kosten voor de verstoorder bepalend worden voor behoud dan wel vernietiging.
Voor waarborging van kwaliteit en als houvast en informatie voor opdrachtgevers is tenminste een certificeringssysteem nodig en bij voorkeur ook een beroepsregister.
De positie van vrijwilligers/amateurarcheologen moet beter in het bestel verankerd worden en om ook in de toekomst een rol te kunnen blijven spelen dienen vrijwilligersorganisaties structureel ondersteund en gefaciliteerd te worden.