Netwerkdag Erfgoed SAM-Limburg 2025
Op donderdag 9 oktober 2025 organiseerde het Steunpunt Archeologie & Monumentenzorg (SAM-Limburg) een netwerkdag voor erfgoed voor erfgoedambtenaren en (restauratie-)architecten. Deze dag waren we te gast in de gemeente Maastricht waar het ochtendgedeelte plaatsvond in het AINSI-gebouw, gevestigd in de voormalige verpakkingsafdeling ten noorden van cementbedrijf ENCI. ’s Middags was er een rondleiding over het ENCI-terrein.
Vernieuwde website
De dag werd geopend door de directeur van het Huis voor de Kunsten, Ruud van Eeten. Daarna volgde een presentatie van de website van het Steunpunt Archeologie & Monumentenzorg Limburg: www.sam-limburg.nl. Deze website van het Steunpunt is in een nieuw jasje gestoken. Er is allerlei informatie te vinden over erfgoed bij Limburgse gemeenten, de provincie en het Rijk. Iedereen wordt aangemoedigd om suggesties te doen om de website nog beter te maken.
Uitvoeringsrichtlijn bouwhistorie
Daarna ging Birgit Dukers in op de totstandkoming van de geactualiseerde uitvoeringsrichtlijn ‘Bouwhistorisch onderzoek met waardestelling’ (URL 2007) van de Stichting ERM. Doel van deze URL is het bevorderen van de kwaliteit van het bouwhistorisch onderzoek door: een duidelijke definitie van verschillende onderzoeksvormen; een nadere bepaling van de diepgang van het onderzoek en duidelijke eisen aan de rapportages; en aan de kennis en vaardigheden van de uitvoerende bouwhistoricus. Hiermee krijgen erfgoedambtenaren te maken met een vernieuwd toetsingskader voor bouwhistorische onderzoeken.
Aanwijzing monumenten
Vervolgens kwam er een blok presentaties over het voormalige fabrieksterrein van de Eerste Nederlandse Cement Industrie (ENCI) in Maastricht. Stefan Loo (gemeente Maastricht) ging in op het verborgen verleden van de ENCI. In 1927 startte de bouw naar een ontwerp van Frits Peutz en Herman de Ronde. Vera Hamers (gemeente Maastricht) en Mariel Kok (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) vertelden over de monumentale aanwijzingsgeschiedenis van het complex. Hier zijn vijf rijksmonumenten en achttien gemeentelijke monumenten tegelijk beschermd: de grootste aanwijzing in Nederland in 10 jaar. Projectontwikkelaar Ivan Roos behandelde de toekomstplannen en het ruimtelijk transformatiekader voor het terrein.
Rondleiding
Na de middag kregen we een rondleiding over het ENCI-terrein, waarbij we rond konden kijken op het beschermde complex. De dag werd afgesloten door een borrel. Het was een zeer geslaagde dag, mede door de grote opkomst van erfgoedambtenaren, vergunningverleners en restauratie-architecten.
Bron: HkL, Door: Marion Zijlema