Nederlandse Watertoren Stichting 25 jaar
Vandaag, 11 juli 2015, is het precies 25 jaar geleden dat de oprichtingsakte van de Nederlandse Watertoren Stichting door de notaris werd ondertekend. De oprichters wilden onder de aandacht brengen, dat watertorens waardevol en bijzonder zijn en dat ze de moeite waard zijn om te behouden. Ze zouden allemaal een beschermd monument moeten worden. Er waren toen slechts vier torens een rijksmonument.
Daarvoor wilden de oprichters een officiële organisatie in het leven roepen, die hun een podium en status zou verschaffen, zodat ze gehoord zouden worden. Bovendien bood een organisatie de mogelijkheid om geld in te zamelen en een kring van begunstigers op te bouwen, een achterban.
Het waren andere tijden. Waterleidingbedrijven zagen het als hun plicht om overbodige watertorens netjes op te ruimen. De monumentenzorg vond panden pas echt interessant, als ze van voor 1800 waren. Hierin moest verandering komen.
Een boek over watertorens maken was het eerste doel. Het verscheen in 1989. Het volgende doel was de oprichting van de stichting. Van websites hadden we nog helemaal niet gehoord, van email ook niet. Wel van tijdschriften, dus verscheen in juni 1991 het eerste nummer van het Watertorennieuws. Nu is de website www.watertorens.nl het belangrijkste hulpmiddel voor communicatie van de stichting. Binnenkort zal een geheel vernieuwde versie op internet beschikbaar komen, met onder andere een uitvoerig bestand van gegevens en afbeeldingen van bijna alle Nederlandse watertorens.
Wat betreft het behoud van watertorens bleken de jaren van opgeruimd staat netjes en desinteresse al gauw voorbij. Het zat de stichting mee. De waterleidingbedrijven begonnen al spoedig te begrijpen dat het veel aantrekkelijker is om overbodige watertorens te verkopen dan ze te slopen. Het eerste levert geld op, het tweede kost geld. En het is niet goed voor je reputatie om als sloper bekend te staan! Ook de monumentenzorg deed zijn best en meer dan de helft van de torens is inmiddels een beschermd monument. Jonge monumenten zijn ook belangrijk en de grens is tegenwoordig een leeftijd van 50 jaar.
Een groot deel van de watertorens is zodoende de laatste 25 jaar in handen gekomen van een enthousiaste nieuwe eigenaar, die herbestemming als bijvoorbeeld woning of kantoor nastreeft. In veel gevallen met een prachtig resultaat, dat de stichting graag onder de aandacht brengt en beloont door middel van de tweejaarlijkse Watertorenprijs. Deze prijs is sinds 1994 veertien keer uitgereikt. Helaas zijn er ook torens, waarvan de herbestemming nog niet is geslaagd. Het is niet vanzelfsprekend dat het zomaar altijd goed gaat. Het kost de eigenaar vaak grote inspanningen en veel geld. Soms te veel, en dan moet de eigenaar het opgeven. Een slechte zaak, want het verval slaat toe als er niet in een toren wordt geïnvesteerd. Waakzaamheid blijft geboden!
Inlichtingen bij de heer Henk Rienks (secretaris van de stichting): henk_rienks@hotmail.com (0180-312671)