Nationale monumentenregeling goedgekeurd door Europese Commissie

Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Op basis van de Monumentenwet 1988 kan op rijksniveau onroerend goed aangewezen worden als monument. Provinciale- en gemeentelijke overheden zijn op basis van, respectievelijk, de Provinciewet en de Gemeentewet bevoegd om steunmaatregelen vast te stellen en uit te voeren. Veel decentrale overheden hebben de mogelijkheid gecreëerd om op basis van een lokale verordening monumenten aan te wijzen en subsidie te verlenen voor de instandhouding hiervan. De nationale monumentenregeling is opgesteld door de ministeries van OCW, VROM en BZK, met consultatie van VNG en IPO.

Monumentenregeling
De nationale monumentenregeling is volgens Brussel verenigbaar met de gemeenschappelijke markt. De Europese Commissie heeft de monumentenregeling op basis van artikel 107, lid 3, onder d(VWEU (oud artikel 87, lid 3, onder d) EG-verdrag) goedgekeurd (Steunmaatregel N-606-2009). De Europese Commissie heeft overwogen dat de steun voor het restaureren en conserveren van monumenten bedoeld is voor een zeer specifieke categorie projecten, die zonder staatssteun economisch niet haalbaar zou zijn. Omdat de begunstigden van de steun (eigenaren van monumenten die natuurlijke en/of rechtspersonen zijn) actief zijn op lokale markten en de concurrentie met andere vastgoedondernemingen zeer gering is door de hoge renovatiekosten, zullen de gevolgen van de steun onder de maatregel voor het handelsverkeer en de mededinging niet dermate nadelig zijn dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad, zo stelt de Europese Commissie. Wel moeten de begunstigden op de markt van verhuur van monumenten zich gedragen als normale marktpartijen.

Voorwaarden
De monumentenregeling is alleen van toepassing op compensatiesteun voor de extra kosten voor instandhouding en herstel van monumenten. Voor vergoeding komen daarom alleen kosten voor het verrichten van werkzaamheden die vanuit technisch oogpunt noodzakelijk zijn voor de instandhouding van het monumenten in aanmerking. Daarentegen mag de steun niet ingezet worden voor de kosten van commerciële en/of operationele activiteiten. Monumenten met een commerciële functie zoals een hotel of restaurant komen daarom slechts in aanmerking voor de extra kosten van restauratie- en herstel. Daarnaast zijn kosten ter verbetering van comfort of voor uitbreidingen van de gebouwen ook niet subsidiabel.

Cumulatie met andere steunmaatregelen is onder de monumentenregeling toegestaan, mits de steunintensiteit de 100% niet te boven gaat.

Gevolgen
Wanneer voldaan is aan alle voorwaarden van de nationale monumentenregeling hoeft steun ter compensatie van de meerkosten van renovatie en herstel van monumenten niet meer worden aangemeld. Hierdoor wordt de subsidieverlening voor de instandhouding van nationaal cultureel erfgoed verruimd. Tot slot geldt voor het verlenen van steun onder de nationale monumentenregeling een jaarlijkse rapportageplicht aan de Europese Commissie.

Meer informatie
Steunmaatregel N 606-2009 Nationale regeling voor de instandhouding van het herstel van beschermde historische monumenten.
Tekst Nationale regeling voor de instandhouding van het herstel van beschermde historische monumenten (Nederlandse versie) (Engelse versie).
Dossier Staatssteun en cultuur van Europa decentraal