Kranenbreukershuis gered
Venlo koopt vervallen Tegels rijksmonument en praat met monumentenorganisaties over herontwikkeling
Bron: Dagblad de Limburger
Door: John Verstraelen
VENLO/TEGELEN – Het vervallen, rijksmonumentale Kranenbreukershuis in Tegelen is gered van de ondergang. Venlo heeft de oude pottenbakkerswerkplaats gekocht voor een ton.
Het sinds 1767 in fases gebouwde Kranenbreukershuis aan de Hoekstraat is het enige rijksmonument in het oude dorpshart van Tegelen. Het staat al bijna een halve eeuw leeg en is daardoor behoorlijk vervallen. In 2002 stortte het achterste deel in. De Heemkundige Kring in Tegelen pleit al langer voor behoud van het historische gebouw dat in 1970 rijksmonument werd.
Sinds 2003 voert Venlo gesprekken met de erven Beurskens, sinds 1877 eigenaar, over behoud en restauratie. Maar zij zijn financieel niet in staat om met een haalbaar reddingsplan te komen. Daarom heeft Venlo het nu gekocht voor een ton en zal de gemeente nog eens 65 mille steken in noodrepara-ties om te voorkomen dat de boel helemaal instort, zo maakte wethouder Mark Verheijen (Monumenten, Archeologie) gisteren bekend. „Een stad is pas compleet als ze goed omgaat met cultuurhistorie en oog heeft voor prachtige, historische panden. Het is een belangrijk, beschermd monument voor Tegelen. Dat kunnen we niet zomaar verloren laten gaan.” Venlo is in gesprek met de Limburgse Monumenten Stichting en de landelijke stichting Hendrick de Keyser over een herbestemming van het Kranenbreukershuis. Hendrick de Keyser bezit in het hele land historische panden en verhuurt deze. In Venlo zijn dat Huis Schreurs en het Romerhuis. „Het zou mooi zijn als de nieuwe functie verwijst naar het rijke verleden van het pand en de Tegelse industrie”, aldus Verheijen.
De restauratie- en toekomstige exploitatiekosten zullen naar een eerste schatting samen acht tot negen ton gaan bedragen. Met de provincie en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed wordt onderhandeld over financiële bijdragen aan een grondige opknapbeurt. Venlo wil het rijksmonument te zijner tijd doorverkopen aan een nieuwe eigenaar.
Het pand werd in 1767 door de familie Houba gebouwd om dienst te doen als brouwerij. In 1829 werd het door de familie Krambucher omgebouwd tot pottenbakkerij. Krambuchershuis werd in de loop der jaren verbasterd tot Kranenbreukershuis. Vanaf 1877 tot kort na de Tweede Wereldoorlog werd het door de familie Beurskens gebruikt als tabaksfabriek De Jager.
In de jaren zestig zijn in het hart van Tegelen veel historische panden afgebroken, met name aan de oostelijke kant van de Grotestraat. In het oude dorpshart liggen nog diverse gemeentelijke monumenten. Vanaf de eerste helft van de achttiende eeuw werd de Tegelse klei als grondstof voor potten en dakpannen herontdekt. Pottenbakkers en pannenfabrikanten vestigden zich in Tegelen. Kleine werkplaatsen groeiden vanaf 1850 uit tot grote fabrieken.