Eerste encyclopedische overzicht van religieus erfgoed in de Lage Landen

Op 4 april 2008 – het jaar dat is uitgeroepen tot het Jaar van het Religieus Erfgoed – verschijnt de bijzondere uitgave Religieus erfgoed van de hand van kunsthistoricus Mieke van Zanten. Dit fraai geïllustreerde lexicon bevat Nederlandse en Vlaamse benamingen van voorwerpen die zich kunnen bevinden in of nabij kloosters en kerken van alle gezindten. Van Zanten standaardiseerde alle termen, formuleerde eenduidige objectbeschrijvingen en verzamelde afbeeldingen in Nederlandse en Vlaamse kerken en kloosters. De uitgave bevat ruim 900 duidelijke kleurenfoto’s van vrijwel alle beschreven objecten.

Religieus erfgoed is een uitgave van Uitgeversmaatschappij Walburg Pers in samenwerking met de Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland (SKKN) en het Vlaamse MovE, Musea in Oost-Vlaanderen in Evolutie.

Vrijdag 4 april 2008 ontvangen Siebe Weide, directeur van de Nederlandse Museumvereniging, en de president van de Vlaamse Museumvereniging, mevrouw Eva Tahon, het eerste exemplaar. De presentatie vindt plaats van 10.30 tot 12.30 uur in de Onze Lieve Vrouwe Kerk te Breda. Kerken, kloosters en andere religieuze gebouwen herbergen samen misschien wel de grootste
verzameling kunstvoorwerpen en historische objecten van de Lage Landen. Het gaat om zeer bijzonder erfgoed dat van een rijke historie getuigt en waarin zich meer dan alleen de kerkelijke geschiedenis weerspiegelt.

Onder erfgoedbeheerders en liefhebbers in Nederland en Vlaanderen bestaat al enige tijd behoefte aan een gestandaardiseerde trefwoordenlijst van religieuze objecten. Dankzij een grootschalige inventarisatie van dit kunst- en cultuurbezit was het mogelijk om termen en foto’s te verzamelen van de meest uiteenlopende objecten. Zo zijn er voorwerpen beschreven die een rol spelen in de liturgie – zoals avondmaalszilver en gewaden – en in het kerkelijk en kloosterlijk leven. Van schilderijen, beelden, glasin-lood en devotionalia tot minder geloofsgebonden zaken zoals een stovenkar en een zerkenlichter. Ook elementen in de directe omgeving van kerk of klooster, zoals bijzondere graven of een Lourdesgrot, zijn gefotografeerd en beschreven. Kortom, een onmisbaar naslagwerk voor erfgoedbeheerders, verzamelaars en universitaire opleidingen.

Dr. Mieke van Zanten is conservator bij een stichting die een belangrijk deel van het Nederlandse kloosterlijke erfgoed beheert. Zij publiceert regelmatig over religieus erfgoed en adviseert diverse kerkelijke instanties.

2008 Jaar van het Religieus Erfgoed
2008 Jaar van het Religieus Erfgoed heeft als doel de belangstelling voor en de kennis van het religieus erfgoed in Nederland te vergroten en een duurzame toekomst ervan te bevorderen. Aanleiding vormt het feit dat Nederlands ongekend rijke religieus erfgoed (dat varieert van kerken, synagogen, kloosters en kapellen tot abdijen, moskeeën en begraafplaatsen) door ontkerkelijking onder zware druk staat. Voor meer informatie: www.2008re.nl

Mieke van Zanten, Religieus erfgoed. Geïllustreerd Lexicon, Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, rijk geïllustreerd in kleur, gebonden, ISBN 978.90.5730.522.1, prijs 39,95 euro – 312 pagina’s.