Verslag van de start van het ‘Provinciaal monitorproject Begraafplaatsen in Limburg’ en 2008 Jaar van het Religieus Erfgoed’

Door: Marion Zijlema

Vanmorgen heeft de startbijeenkomst plaatsgevonden van het ‘Provinciaal monitorproject Begraafplaatsen in Limburg’ en ‘2008 Jaar van het Religieus Erfgoed’ op het Oude Kerkhof te Roermond. Op de treden van de oude Bisschopskapel gaf Guus Rüsing (funerair medewerker gemeente Roermond) al snel het woord aan dhr. T.J.J.M. Schreurs (wethouder van de gemeente Roermond).
Er werden lovende woorden gesproken over de uniciteit van het Roermondse Oude Kerkhof, dat één van de eerste Nederlandse begraafplaatsen is, die los van een kerk is gesticht. De eerste vermelding van een begrafenis op het Oude Kerkhof dateert al uit 1785. De aanleiding voor het stichten van deze begraafplaats in 1784 vormde het verbod door keizer Jozef II van Oostenrijk (waar Roermond toen deel van uitmaakte) om in kerken, kapellen en binnen de stadsmuren te begraven.
De directeur van de Monumentenwacht, Geert van der Varst, was helaas verhinderd en hij werd vervangen door zijn collega Peter Nouwen. Deze zette uiteen wat het ‘Provinciaal monitorproject Begraafplaatsen in Limburg’ inhoudt. Nadat vorig jaar de Kruisen en Kapellen zijn geïnventariseerd, is het dit jaar de beurt aan de Limburgse begraafplaatsen. Om de oude begraafplaatsen te beschermen is het noodzakelijk om een overzicht te hebben van de huidige situatie in Limburg, en daarvoor is het monitorproject in het leven geroepen.

Bij het graf van architect Pierre Cuypers werd het project officieel door provinciaal gedeputeerde Noël Lebens opgestart. Met behulp van een GPS-apparaat legde hij de geografische coördinaten van het pas gerestaureerde graf vast. Het is tijd dat er actie ondernomen werd bij de bescherming van grafmonumenten en begraafplaatsen. Het behoud hiervan biedt ook kansen voor toeristische ontwikkeling. Dit geldt eveneens voor religieuze monumenten als kerken en kapellen.
Lebens luidde tevens de Limburgse start van ‘2008 Jaar van het Religieus Erfgoed’ in. In de maand maart staat Limburg centraal. Om aandacht te vragen voor het behoud van het religieus erfgoed heeft het provinciaal bestuur van de Provincie Limburg één miljoen euro aan subsidie beschikbaar gesteld voor het behoud van religieuze monumenten.
Guus Rüsing nam vervolgens de gelegenheid te baat om nog even naar het graf “met de handjes” te gaan. Aan de katholieke zijde van de begraafplaats ligt de jonkvrouw Van Aefferden begraven, aan de protestantse zijde de militair Van Gorkum. De twee graven zijn door middel van twee handjes met elkaar verbonden. Het bleek dat niet alleen het geloof de geliefden had gescheiden, maar dat er ook een groot standsverschil was tussen de burger Van Gorkum en de adellijke Van Aefferden. Dit werd door de rijke Van Aefferdens niet op prijs gesteld en ze zijn dan ook in het geheim getrouwd.
De afsluiting van de startbijeenkomst vond plaats in het café Aad Remunj’. Mevr. A.M.E. Ramakers-Dahmen van de stichting Het Oude Kerkhof hield een verhaal over het kerkhof. Zij is één van de mensen die ook rondleidingen verzorgen. Ook hierbij kwamen verschillende graven ter sprake. Voor rondleidingen over het kerkhof kan contact worden opgenomen met de stichting Het Oude Kerkhof.